Phát triển ngành dược Việt Nam: Thực trạng và giải pháp

Dược phẩm là một trong những ngành kinh tế tài chính quan trọng của Nước Ta, bởi nó góp thêm phần giúp người dân, người lao động được bảo vệ sức khỏe thể chất, từ đó tương hỗ cho những ngành, ngành khác thực thi tốt những thiên chức của mình. Tuy nhiên, ngành dược nói chung và hoạt động giải trí của những doanh nghiệp ngành dược nói riêng tại Nước Ta vẫn còn thể hiện một số ít sống sót và hạn chế, khiến ngành dược nước ta mãi chưa tăng trưởng vững mạnh được .

THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN NGÀNH DƯỢC NĂM 2020

Thị phần phân tán, tiềm lực tài chính nhỏ

Theo IQVIA ( 2021 ), quy mô của ngành dược Việt Nam tính đến năm 2020 đạt khoảng chừng 6,4 tỷ USD, đạt vận tốc tăng trưởng kép hàng năm ( CAGR ) 6 % trong tiến trình 2018 – 2020 ( Hình 1 ). Tốc độ tăng trưởng của ngành dược năm 2020 chậm lại so với những năm trước do việc siết chặt những giải pháp trấn áp lây nhiễm trong những bệnh viện và thu nhập của người lao động giảm do hoạt động giải trí kinh doanh thương mại của những doanh nghiệp bị tác động ảnh hưởng của đại dịch Covid-19. Hệ thống sản xuất, kinh doanh thương mại dược phẩm được lan rộng ra với khoảng chừng 250 nhà máy sản xuất sản xuất, 200 cơ sở xuất nhập khẩu, 4.300 đại lý bán sỉ và hơn 62.000 đại lý kinh doanh nhỏ.

Hình 1: Giá trị ngành dược Việt Nam các năm 2018-2020

Đơn vị : Nghìn tỷ đồng

Nguồn: Báo cáo thị trường dược phẩm 2020 [1]

Tuy nhiên, quy mô của doanh nghiệp dược có đặc thù phân tán rất cao, tiềm lực kinh tế tài chính nhỏ. Năm 2020, doanh nghiệp dược có quy mô lớn nhất lúc bấy giờ là Dược Hậu Giang chỉ chiếm chưa đến 3 % trong tổng thị trường ngành dược. Những doanh nghiệp dược trong top 10 công ty dược uy tín năm 2020 còn lại cũng chỉ chiếm tỷ suất giao động xấp xỉ 1 % thị trường ngành dược [ 2 ].

Nếu so sánh với một số ít ngành khác như ngành sữa hoặc ngành bia, hoàn toàn có thể thấy rõ sự độc lạ khi một vài doanh nghiệp lớn chiếm đa phần trong tổng thị trường. Về tổng quy mô thị trường, hai ngành trên cũng có quy mô gần tương tự với ngành dược. Tuy nhiên, trong ngành sữa, năm 2020, Vinamilk đứng vị trí số 1 với thị trường chiếm tới 43,3 % bỏ xa những vị trí tiếp theo, tiếp đến là FrieslandCampina với thị trường là 15,8 %, Nuti Food là 7,2 %, TH True Milk là 6,1 % [ 4 ].

Đối với thị trường bia, năm 2020, Bia TP HCM hiện đang đứng vị trí số 1 thị trường với tỷ suất là 39,6 %, tiếp đến là Heneiken với thị trường là 33,5 %, bia TP.HN là 10,9 %, bia Huda là 4,2 % [ 3 ]. Nếu so sánh về tổng tài sản, theo số liệu báo cáo giải trình kinh tế tài chính năm 2020 đã được công bố, quy mô tổng tài sản của hai tập đoàn lớn lớn nhất ngành bia và ngành sữa lần lượt gấp khoảng chừng 5 và 9 lần so với tập đoàn lớn số một về dược là Dược Hậu Giang. Việc quy mô tổng tài sản và thị trường có sự tập trung chuyên sâu trong 1 số ít doanh nghiệp lớn đã giúp cho những doanh nghiệp trên có một tiềm lực kinh tế tài chính to lớn, có năng lực thực thi những dự án Bất Động Sản lớn, thiết kế xây dựng những xí nghiệp sản xuất sản xuất và ứng dụng khoa học công nghệ tiên tiến văn minh, cũng như là thuê những chuyên viên để sản xuất ra những mẫu sản phẩm có chất lượng cao, được người tiêu dùng tiếp đón [ 8 ], [ 9 ], [ 10 ].

Đối với ngành dược, sự phân tán cao cùng với tiềm lực kinh tế tài chính thấp dẫn tới năng lực tăng góp vốn đầu tư vào nghiên cứu và điều tra và trang bị công nghệ tiên tiến sản xuất bị hạn chế, khó khăn vất vả trong góp vốn đầu tư dự án Bất Động Sản quy mô lớn, khó khăn vất vả trong việc mua những sáng tạo về dược, khó nâng cao năng lượng đội ngũ nhân lực về nghiên cứu và điều tra tăng trưởng loại sản phẩm, khó nâng cao hiệu suất và giảm ngân sách giá tiền.

Thuốc nhập khẩu chiếm tỷ trọng cao, đặc biệt là những phân khúc giá trị cao

Không những bị phân tán về thị trường, ngành dược phẩm còn có hạn chế lớn khi thuốc sản xuất trong nước chỉ phân phối được khoảng chừng 47 % nhu yếu. Việt Nam đã nhập khẩu hơn 3,3 tỷ USD dược phẩm trong năm 2020, với vận tốc tăng trưởng kép hàng năm vào tầm 9 % trong tiến trình 2018 – 2020 ( Hình 2 ). Kháng sinh vẫn là nhóm dược phẩm đứng vị trí số 1 về kim ngạch, hiện thị trường nhập khẩu của nhóm thuốc này chiếm khoảng chừng 48,5 % trong tổng kim ngạch nhập khẩu dược phẩm. Thị trường nhập khẩu thuốc hầu hết từ những nước, như : Pháp, Đức, Ấn Độ, Hoa Kỳ, Ý, Nước Hàn, Bỉ … [ 1 ].

Hình 2: Giá trị nhập khẩu ngành dược Việt Nam

Đơn vị : Tỷ USD

Nguồn: Báo cáo thị trường dược phẩm 2020 [1]

Thực trạng trên một phần nhiều là do, yếu tố quy mô và tiềm lực quá nhỏ, tác động ảnh hưởng tới trình độ, năng lực sáng tạo và năng lực sản xuất dẫn tới những loại sản phẩm về dược phẩm do những công ty dược tại Nước Ta hầu hết sản xuất dạng bào chế đơn thuần, thực phẩm tính năng và những loại thuốc generic ( dược phẩm hết thời hạn bảo lãnh độc quyền ) để xử lý những bệnh lý thường thì. Việc nhập khẩu nhiều thuốc ngoại hoàn toàn có thể dẫn tới những yếu tố về nhập thuốc giả, thuốc kém chất lượng, giá thuốc cao do chính sách độc quyền, tự định đoạt giá của doanh nghiệp nhập khẩu … Những điều này dẫn tới bảo đảm an toàn về sức khỏe thể chất và tính mạng con người, tiền của và sự yên tâm của người dân khi tham gia khám chữa bệnh.

Nhập khẩu dược liệu chiếm tỷ lệ rất cao, tập trung chủ yếu từ Trung Quốc và Ấn Độ

Bên cạnh việc nhập khẩu nhiều thuốc ngoại, ngành dược còn phải nhập khẩu nhiều dược liệu từ quốc tế. Theo báo cáo giải trình của Công ty Cổ phần sàn chứng khoán FPT ( FPTS ), tỷ suất nhập khẩu dược liệu từ quốc tế chiếm tỷ suất rất cao, lên tới 80 % – 90 %. Trong đó, số nguyên liệu nhập khẩu từ Ấn Độ và Trung Quốc chiếm tỷ trọng lên tới 85 % tổng kim ngạch nguyên vật liệu nhập khẩu. Dù Việt Nam là nước có nguồn dược liệu rất phong phú, nhưng nhập khẩu dược liệu vẫn chiếm tỷ trọng cao diễn ra trong nhiều năm do kỹ thuật trồng, kỹ thuật chế biến, chiết xuất dược liệu còn chưa được thực thi tráng lệ và có góp vốn đầu tư đúng mức [ 1 ], [ 5 ].

Việc nhập khẩu nhiều nguyên vật liệu, lại phụ thuộc vào vào một số ít ít thị trường, nên nguồn cung thuốc thành phẩm cũng bị hạn chế, gây áp lực đè nén đến tăng chi phí sản xuất, từ đó dẫn tới tăng giá thuốc thị trường. Do nhờ vào lớn vào nguyên vật liệu, nên loại sản phẩm làm ra từ dược liệu theo thống kê chỉ phân phối được khoảng chừng 50 % nhu yếu thị trường và những mẫu sản phẩm xuất khẩu ra quốc tế cũng có giá trị rất nhã nhặn. Bên cạnh đó, việc phụ thuộc vào vào nhập khẩu dược liệu quá nhiều, cộng với thiếu sự quản trị ngặt nghèo cũng dẫn tới những dược liệu nhập về hoàn toàn có thể là những dược liệu rác, kém chất lượng [ 1 ], [ 5 ], [ 6 ], [ 7 ].

Khó khăn đến từ đại dịch Covid-19

Kết quả khảo sát của Vietnam Report về những doanh nghiệp ngành dược năm 2020 cho thấy, mặc dầu so với những ngành khác thì dược phẩm là một trong những ngành ít chịu ảnh hưởng tác động nhất do đây là một trong những loại sản phẩm thiết yếu so với người dân, tuy nhiên, cũng có 64,3 % doanh nghiệp dược phản hồi khảo sát cho biết doanh nghiệp bị tác động ảnh hưởng nghiêm trọng vừa phải ; 28,6 % doanh nghiệp nhìn nhận tác động ảnh hưởng ít, không đáng kể và chỉ có 7,1 % doanh nghiệp nhìn nhận bị ảnh hưởng tác động nghiêm trọng [ 2 ]. Đặc biệt, đại dịch Covid-19 xảy ra từ đầu năm 2020 phần nhiều khiến cắt đứt chuỗi đáp ứng nguyên vật liệu của ngành dược vì Trung Quốc và Ấn Độ – 2 công xưởng phân phối nguyên vật liệu dược lớn nhất quốc tế bị gián đoạn với số người nhiễm Covid-19 rất cao. Việc khan hiếm nguyên vật liệu trong chuỗi đáp ứng toàn thế giới cùng với ngân sách luân chuyển, phân phối tăng cao trong tình hình dịch bệnh Covid-19 dẫn đến đẩy giá nguyên vật liệu tăng cao.

Hơn nữa, trong toàn cảnh đại dịch Covid-19, nhà nước nhu yếu kê khai thông tin người đến mua thuốc ho, hạ sốt, những mẫu sản phẩm khẩu trang và cồn sát khuẩn không được tăng giá cùng giãn cách toàn xã hội đã làm cho kênh OTC ( kênh kinh doanh nhỏ của những nhà thuốc, hiệu thuốc ) bị tác động ảnh hưởng nghiêm trọng, so với kênh ETC ( kênh đấu thầu trong bệnh viện ), việc siết chặt để bảo vệ không có lây nhiễm trong bệnh viện kéo theo số bệnh nhân tới khám rất hạn chế, thậm chí còn 1 số ít nơi đã đóng cửa những khoa không cấp thiết nên kênh phân phối này phần đông bị khóa chặt.

Nhu cầu của người sử dụng mẫu sản phẩm dược đổi khác, giảm lượng cầu ở những kênh bệnh viện, những loại sản phẩm thuốc chưa thiết yếu, tăng nhu yếu cho những loại sản phẩm phòng bệnh như khẩu trang, nước rửa tay, những loại sản phẩm vitamin và tăng cường miễn dịch. Sự đổi khác đã gây những khó khăn vất vả nhất định với những doanh nghiệp dược, bởi trên thực tiễn thị trường những loại sản phẩm vitamin và tăng cường miễn dịch thuộc về loại sản phẩm quốc tế, số lượng doanh nghiệp Nước Ta có năng lực sản xuất đã giảm từ hơn 4.190 doanh nghiệp xuống còn 300 doanh nghiệp [ 2 ] sau khi Nghị định số 15/2018 / NĐ-CP, ngày 2/2/2018 của nhà nước lao lý cụ thể một số ít điều của Luật An toàn thực phẩm đã siết chặt tiêu chuẩn sản xuất HS-GMP cho loại sản phẩm bảo vệ sức khỏe thể chất / thực phẩm công dụng từ ngày 01/7/2019. Trong khi đó, khẩu trang hay nước rửa tay đều không phải mẫu sản phẩm kinh doanh thương mại chính của những doanh nghiệp dược phẩm. Thị phần những loại sản phẩm này còn gặp sự cạnh tranh đối đầu của những doanh nghiệp sản xuất vật tư y tế, loại sản phẩm vệ sinh cá thể …

Khi thực trạng khan hiếm mẫu sản phẩm khẩu trang y tế liên tục xảy ra tại phần nhiều những nhà thuốc, cơ sở kinh doanh thương mại trang thiết bị phòng chống dịch Covid-19, nhiều doanh nghiệp hóa chất, dệt may chuyển hướng sản xuất mẫu sản phẩm phòng chống dịch Covid-19, khiến thị trường này lại trở nên cạnh tranh đối đầu nóng bức hơn.

MỘT SỐ ĐỀ XUẤT CHO SỰ PHÁT TRIỂN NGÀNH DƯỢC THỜI GIAN TỚI

Ngành dược cần triển khai liên kết với một vài đối tác, đặc biệt là đối tác nước ngoài để có thể nâng nhanh quy mô tổng vốn, tài sản và tận dụng năng lực công nghệ…

Thị Trường dược ở Nước Ta là một thị trường được nhìn nhận là lớn thứ hai ở Khu vực Đông Nam Á [ 1 ] và có rất nhiều tiềm năng để tăng trưởng do : thu nhập người dân được nâng lên, ô nhiễm môi trường tự nhiên ngày càng cao dẫn tới nhiều bệnh tật, dân số Nước Ta đang ngày càng già hóa, tỷ suất người già ngày càng ngày càng tăng, vì thế, nhu yếu được chăm nom và điều trị bằng thuốc và dược phẩm ngày càng cao hơn.

Qua phân tích ở trên, ta có thể thấy nhược điểm lớn nhất của ngành dược là quy mô quá nhỏ và phân tán cao và những nhược điểm khác đã dẫn đến nhiều hệ quả về công nghệ sản xuất, khả năng nghiên cứu và sản xuất, đầu tư vùng trồng dược liệu, chất lượng nhân lực… Vì vậy, để ngành dược Việt Nam phát triển lớn mạnh, theo tác giả, cần thực hiện những giải pháp sau:

Thứ nhất, cần sáp nhập các doanh nghiệp dược với nhau. Để gia tăng quy mô nhanh nhất, việc hiệp thương giữa các doanh nghiệp dược với nhau để diễn ra các thương vụ sáp nhập một vài doanh nghiệp dược với nhau, hình thành một vài tập đoàn dược quy mô lớn gấp nhiều lần hiện nay là hết sức cần thiết. Việc sáp nhập các doanh nghiệp dược sẽ tạo lợi thế gia tăng tiềm lực tài chính, tận dụng cơ sở vất chất, vùng trồng dược liệu và công nghệ sẵn có và mạng lưới hoạt động.

Bên cạnh đó, với cơ cấu tổ chức kinh tế tài chính bảo đảm an toàn với tỷ suất nợ vay thấp của hầu hết những doanh nghiệp trong ngành dược phẩm, sau quy trình hợp nhất hoàn toàn có thể tăng vốn thêm bằng cách ngày càng tăng nợ vay. Khi tỷ suất lợi nhuận ở mức cao, tỷ suất nợ ở mức thấp, những doanh nghiệp cần vay nợ thêm để tận dụng quyền lợi của đòn kích bẩy kinh tế tài chính nhằm mục đích nâng cao tỷ suất lợi nhuận vốn chủ chiếm hữu. Nguồn lực kinh tế tài chính từ nợ vay hoàn toàn có thể giúp những doanh nghiệp ngành dược góp vốn đầu tư vào những công nghệ tiên tiến mới, tuyển dụng được những chuyên viên trong ngành và tăng trưởng được mảng điều tra và nghiên cứu loại sản phẩm cũng như là dự án Bất Động Sản trồng dược liệu … để tăng hiệu suất cao kinh doanh thương mại.

Thứ hai, triển khai liên kết với một vài đối tác, đặc biệt là đối tác nước ngoài để có thể nâng nhanh quy mô tổng vốn, tài sản và tận dụng năng lực công nghệ sản xuất, kinh nghiệm của họ để tạo tiền đề cho phát triển các công ty trong ngành dược.

Thứ ba, các tập đoàn dược cần mở rộng vùng trồng nguyên liệu sạch, chuẩn hóa và đầu tư các máy móc hiện đại cùng đội ngũ chuyên gia có trình độ cao liên quan đến khâu chế xuất, sản xuất dược liệu để mang những sản phẩm thực sự an toàn, chất lượng và hiệu quả tới tay người tiêu dùng.

Thứ tư, các doanh nghiệp dược Việt Nam cần chú trọng đầu tư nâng cấp nhà máy hướng tới các tiêu chuẩn cao hơn, như: EU-GMP, PIC/S. JAPAN-GMP… Bên cạnh đó, các chuỗi dược phẩm bán lẻ cũng cần tích cực hoàn thiện chuỗi phân phối, mở rộng mạng lưới tiêu thụ sản phẩm, đồng thời ứng dụng hiệu quả công nghệ 4.0 trong các hoạt động./.

Xem thêm: Ngành Dược học bao nhiêu lâu?

Tài liệu tham khảo

1. IQVIA ( 2021 ). Báo cáo thị trường dược phẩm 2020 2. Công ty CP Báo cáo Đánh giá Nước Ta ( Vietnam Report ) ( 2020 ). Báo cáo Top 10 Công ty Dược uy tín năm 2020, ngày 26/11/2020 3. M.Chung ( 2021 ). Thị trường bia còn xa mới trở lại thời gian trước Covid, truy vấn từ https://vneconomy.vn/thi-truong-bia-con-xa-moi-tro-lai-thoi-diem-truoc-covid.htm 4. M.Chung ( 2021 ). Ngành sữa năm 2021 sẽ tăng trưởng theo ngữ cảnh nào ?, truy vấn từ https://vneconomy.vn/nganh-sua-nam-2021-se-tang-truong-theo-kich-ban-nao.htm 5. Công ty Chứng khoán FPT ( 2020 ). Báo cáo update ngành dược phẩm, truy vấn từ http://www.fpts.com.vn/FileStore2/File/2020/04/10/Pharmaceutical_Update_Report_-_Apr2020_108753a8.pdf 6. Thế Hải ( 2020 ). Nhập khẩu thuốc chữa bệnh dự kiến đạt 3,5 tỷ USD trong năm 2020, truy vấn từ https://baodautu.vn/nhap-khau-thuoc-chua-benh-du-kien-dat-35-ty-usd-trong-nam-2020-d117755.html 7. Ng. Hải ( 2019 ). Hầu hết dược liệu nhập khẩu vào Nước Ta đều là ” rác “, truy vấn từ https://nld.com.vn/kinh-te/hau-het-duoc-lieu-nhap-khau-vao-viet-nam-deu-la-rac-20190116142038479.htm 8. https://finance.vietstock.vn/DHG/tai-chinh.htm?tab=CDKT 9. https://finance.vietstock.vn/VNM/tai-chinh.htm?tab=CDKT 10. https://finance.vietstock.vn/SAB/tai-chinh.htm?tab=CDKT

Nguyễn Mạnh Hà

Trường Đại học Công nghiệp Việt Hung

(Bài đăng trên Tạp chí Kinh tế và Dự báo số 35, tháng 12/2021)

Nguồn: kinhtevadubao

Source: https://khoinganhsuckhoe.com
Category: Ngành tuyển sinh